Szkło okienne z cholew (niem. Zylinderglas) – w taflarni następowało wydmuchanie (niem. Walzenglasverfahren) za pomocą piszczeli walca szklanego (cylindra), który po rozcięciu dna i szyjki oraz wzdłużnym rozcięciu był prostowany do kształtu płyty.
Nabier, nabel (niem. Nabel) – poszerzony koniec piszczeli, na który nabiera się porcję masy szklanej, m.in. do produkcji cholew.
Papysztyl, sztyl – uchwyt na piszczeli – drewniana nakładana oprawka piszczeli, za którą hutnik trzyma piszczel podczas formowania większych wyrobów szklanych, m.in. cholewę.
Prostownia, sztrekownia (niem. Streckofen) – piec używany przy prostowaniu cylindra w celu uzyskania tafli szkła. Według dostępnej literatury w skład zespołu wykonującego szkło okienne metodą ręczną wchodzili: tafelnik (hutnik majster), nabieracz, kulkarz, bańkarz i pomocnik. Nabieracz nabierał porcję szkła, kulkarz nadawał jej kształt jajowatej kulki, bańkarz, po ponownych nabraniach szkła, formował bańkę, hutnik wydmuchiwał i formował cholewy, pomocnik walcarz zaś pomagał przy otwieraniu dna cholewy i układał gotowe cholewy na kozłach.
Cały artykuł dostępny jest w nr 3/2025 "Szkła i ceramiki". Zamów już teraz
Rysunek: Proces kształtowania holewy
Malarskie poematy Stanisława Soboty
Młode talenty - Justyna Dżaman
DaDu, czyli Danuta Duszniak
Piękno i czar śląskiej porcelany R.S. Prussia
75 lat „Ceramiki Artystycznej”
Rzemiosło fabryczne
Piany luminescencyjne – opracowanie technologii autorskiej
Wzornictwo huty szkła w Zawierciu do 1953 roku. Zarys dziejów i analiza stylistyczna wyrobów
Master class. Reliefowe malowanie szkliwami
Technologia wytwórcza porcelany w 2. połowie XVIII wieku