Materiały ceramiczne z zasady są niezdolne do plastycznej deformacji w temperaturach pokojowych, jeśli jednak mogłyby być kształtowane przez wykuwanie, gięcie czy rozciąganie bez zniszczenia, pozwoliłoby to znacznie rozszerzyć zakres ich stosowania. Naukowcy już nad tym pracują.
Pomimo wielu wysiłków poświęconych uelastycznieniu ceramiki z wiązaniami kowalencyjnymi, np. poprzez sczepianie mikrostruktury za pomocą wydłużonych ziaren lub uzyskiwania struktur warstwowych (laminowanych), a także pewnej odkształcalności obserwowanej w przypadku amorficznych materiałów ceramicznych, uzyskanie odkształcalnej ceramiki o strukturze krystalicznej i wiązaniach kowalencyjnych jest ciągle wyzwaniem naukowym i technicznym. Powodem takiego stanu są właśnie silne i ukierunkowane wiązania kowalencyjne.
Pod względem siły wiązań atomowych materiały ceramiczne należą do najmocniejszych tworzyw stosowanych w inżynierii materiałowej. Jednocześnie duża siła wiązań ogranicza ruch atomów w obrębie materiału, podczas gdy możliwość przesunięć atomów względem siebie jest warunkiem niezbędnym do odkształcenia plastycznego. Brak plastyczności powoduje, że ciągłość materiałów ceramicznych ulega zerwaniu znacznie poniżej teoretycznie możliwych parametrów wytrzymałości ceramiki, także w porównaniu z powszechnie stosowanymi stopami metali.
Cały artykuł dostępny w nr. 1/2023 "Szkła i ceramiki". Zamów już teraz
Ceramiczne podróże prof. Ireny Lipskiej-Zworskiej
Wojciech Olech. Tytan pracy
Po_kłosie. Stanisława Brach
Szklane „eksperymenty” w Krakowie
Porcelanowy świat Johanna Joachima Kaendlera
Jan Sylwester Drost (1934-2024). – In memoriam
Tadeusz Bąbel. Garncarz z Kątów Denkowskich
Szkło unikatowe w twórczości Krzysztofa Henisza
Ckliwie na szkliwie – osobista kolekcja wspomnień na ceramicznych talerzach
Masterclass. Płynący Kamień – pâte-de-verre Natalia Komorowska
